Wiadomości | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
Materiały na e-mail |
---|
|
Zbiorowość społeczna i rodzina |
![]() |
![]() |
![]() |
Arystoteles: Tylko bogowie i dzikie bestie żyja poza wspólnota polis, ludzie natomiast nie są samowystarczalni i swoje potrzeby realizują tylko z pomocą innych.
Piramida Masłowa
|
grupa społeczna |
Pewna ilość osób (co najmniej trzy) powiązanych systemem stosunków uregulowanych przez instytucje, posiadających pewne wspólne wartości o oddzielonych od innych zbiorowości pewna zasadą odrębności. |
||||||
para |
Skupienie dwóch osób, które łączy jakaś więź, oddziałują na siebie i kontaktują bezpośrednio | ||||||
krąg | Swobodne i pozbawione trwałości związki między ludźmi, niesformalizowane, jest styczność jej członków | ||||||
krąg stycznościowy | krąg koleżeński | krąg przyjacielski | |||||
społeczność |
Zbiorowość terytorialna pozwalająca zaspokoić potrzeby, członkowie wzajemnie na siebie oddziaływają, mają poczucie wspólnoty |
||||||
audytorium |
Zbiorowość ludzka połączona stycznością przestrzenną, łącznością psychiczną, ulega tym samym bodźcom, może przerodzić się w tłum |
||||||
tłum |
Zgromadzenie sie kilkudziesięciu, kilkuset osób na przestrzeni umożliwiającej kontakt, które spontanicznie reagują na te same bodźce, jednostka przestaje kontrolować swoje zachowanie i ulega zbiorowej psychozie |
||||||
agresywny | uciekający | linczujący | demonstrujący (ekspresywny)` | ||||
linczujący | stosuje atak wobec jednostki | spowodowany realnym lub domniemanym zagrożeniem | inspirowane chęcią zdobycia jakiś dóbr materialnych | nastawiony na wyrażanie uczuć, niezadowolenia lub wdzięczności | |||
terroryzujący | stosuje atak wobec grup |
Pojęcie, modele i funkcje rodziny
Rodzina ? podstawowa, pierwotna i mała grupa społeczna składająca się z rodziców, ich dzieci (także adoptowanych) i krewnych. Opiera się na więzi małżeńskiej, rodzicielskiej i na pokrewieństwie.
Pokrewieństwo - to więź między osobami, polegająca na pochodzeniu od wspólnego przodka.
Powinowactwo - to stosunek prawno rodzinny łączący jednego małżonka z krewnymi drugiego.
Rodzina definicja
Pierwotna, mało sformalizowana grupa społeczna, więź łącząca członków ma charakter pokrewieństwa i powinowactwa.
Rodzina tradycyjna
? chłopskie i robotnicze rodziny
? sztywny podział ról
? głowa rodziny i żywiciel - ojciec
? matka prowadzi dom
? wielodzietność
? posłuszne dzieci, pomagające rodzicom, często finansowo
? wczesne kończenie szkoły przez dzieci
Rodzina partnerska
? inteligenckie rodziny
? pracują obydwoje małżonkowie
? obydwoje dbaja tak samo o gospodarstwo
? obydwoje wychowują dzieci
? samodzielność dzieci
Funkcje rodziny
funkcja prokreacyjna - dostarczenie społeczeństwu nowych członków
funkcja socjalizacyjna - przysposobienie do życia
funkcja opiekuńcza - zapewnienie materialnego i emocjonalnego wsparcia
funkcja ekonomiczna - tworzenie wspólnego gospodarstwa domowego
funkcja emocjonalna - zaspokojenie potrzeb emocjonalnych
funkcja rekreacyjna - zaspokojenie potrzeb odpoczynku i zabawy
funkcja stratyfikacyjna - decydowanie o pozycji społecznej członków rodziny
funkcja kulturowa ? przekazywanie dziedzictwa kulturowego, stylu życia
Pokolenie
Zbiorowość ludzi urodzonych w tym samym czasie i mających podobne doświadczenia, problemy i oczekiwania
Małżeństwo
Trwały i równoprawny związek kobiety i mężczyzny, który powstaje na mocy ich zgodnych i dobrowolnych oświadczeń złożonych przed duchownym lub kierownikiem urzędu cywilnego w obecności dwóch świadków
Ślub cywilny
Jest zawierany w urzędzie
Ślub konkordatowy
Jest zawierany w kościele, bez potrzeby uprawomocnienia (kościelny+cywilny), po konkordacie 1993 roku
konkordat: (łac. concordatus - uzgodniony) umowa zawierana między papieżem jako zwierzchnikiem kościoła a zwierzchnikiem danego państwa; reguluje stosunki między władzą świecką a kościelną
? konkordat warmiński 1122r.
? konkordat III RP 1993r.
Przeszkody prawne małżeństwa
? niepełnoletność
? pobranie się pod nagłym impulsem, musi upłynąć miesiąc
? zbyt bliskie pokrewieństwo
? ubezwłasnowolnienie np. choroba psychiczna
? bigamia
Stosunek do majątków
małżonkowie mogą się zdecydować na ograniczenie wspólnoty majątkowej, musza do tego podpisać umowę w formie aktu notarialnego; przed zawarciem małżeństwa nazywa on się intercyzą
Przyczyny rozpadu małżeństwa
? śmierć
? rozwód
? separacja (małżonkowie nie mogą zawrzeć nowego małżeństwa)
Prawa i obowiązki małżonków
? wspólne pożycie
? wzajemna pomoc i wierność
? współdziałanie dla dobra rodziny
? zaspokojenie potrzeb rodziny
? podejmowanie wspólnie decyzji w istotnych sprawach
Tendencje w funkcjonowaniu współczesnej rodziny
- wzrost liczby rozwodów
- mała liczba dzieci
- wzrost liczby związków pozamałżeńskich i usankcjonowanie ich przez prawo
- upowszechnia się partnerski typ rodziny
Problemy współczesnej rodziny w Polsce
- trudności ekonomiczne (brak pracy, brak mieszkania)
- pracoholizm powodujący rozpad życia rodzinnego
- naruszenie tradycyjnych ról powodujące czasem frustracje
- alkoholizm i przemoc w rodzinie
- zdrady (kontakty pozamałżeńskie)
- konflikty pokoleniowe wywołane tempem zmian, m.in. obyczajowych
Podstawowe środowiska społeczne
Środowisko społeczne to układ elementów otoczenia ważnych dla życia i zachowania się człowieka. Podstawowymi środowiskami społecznymi są: rodzina, grupa rówieśnicza, szkoła, środowisko lokalne, zakład pracy.
Modele rodziny
- ze względu na liczbę partnerów:
? monogamiczna ( związek jednego mężczyzny i jednej kobiety)
? poligamiczna (jest to forma małżeństwa, w której osób jednej płci może być więcej. Może to być związek jednego mężczyzny z wieloma kobietami lub związek jednej kobiety z wieloma mężczyznami).
Bigamia ? pozostawanie w związku małżeńskim z dwiema osobami. W kręgu kultury łacińskiej bigamia, co do zasady stanowi przestępstwo. W niektórych krajach (m.in. islamskich) bigamia i poligamia jest legalna.
- ze względu na obszar wyboru małżonka (środowisko społeczne):
? endogamiczna ? małżeństwo w obrębie jednej grupy społecznej
? egzogamiczna ? małżeństwo w obrębie różnych grup społecznych
- ze względu na kryterium poważania i władzy:
? patriarchalna
? matriarchalna
? partnerska
- ze względu na wielkość:
? nuklearna (mała, dwupokoleniowa) ? dwójka partnerów i wychowywane potomstwo
? wielka (wielopokoleniowa) - gdy jedno z partnerów zamieszkuje także z rodzicami
Współczesne społeczeństwa wykształciły tzw. alternatywne formy rodziny takie jak:
? rodzina niepełna - w której dziecko jest wychowywane przez jednego z rodziców.
Taki typ rodziny powstaje na skutek świadomej decyzji matki, długotrwałej i drugiego z rodziców.
? rodzina zastępcza - forma prawnej opieki nad dzieckiem z domu dziecka
? rodzina zrekonstruowana - uzupełniona w wyniku nowego związku małżeńskiego osamotnionego współmałżonka
? rodzina homoseksualna ( rodzicielstwo lesbijek i gejów) - fakt wychowywania dzieci przez rodziców homoseksualnych lub biseksualnych.
Rodzina w świetle prawa.
Wg prawa początkiem rodziny jest akt zawarcia małżeństwa. Małżeństwo - to trwały i równoprawny związek kobiety i mężczyzny, który powstaje na mocy ich zgodnych i dobrowolnych oświadczeń przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed duchownym (ślub kościelny), przy czym duchowny w ciągu 5 dni musi zawiadomić urząd stanu cywilnego.
? związek małżeński mogą zawrzeć osoby pełnoletnie, jeżeli nie występują przeszkody prawne (np. ubezwłasnowolnienie, czy zbyt bliskie pokrewieństwo).Ustanie małżeństwa następuje wskutek śmierci jednego ze współmałżonków albo rozwodu; a rozwód orzeka sąd, gdy stwierdzi ? zupełny i trwały rozkład pożycia ?.
W momencie zawarcia małżeństwa powstaje tzw. wspólnota majątkowa, ale można uregulować kwestie majątkowe przed ślubem umową (tzw. intercyza). Instytucja separacji rodzi podobne do rozwodu skutki, z jednym wyjątkiem ? małżonkowie pozostający w separacji nie mogą zawrzeć nowego małżeństwa.
Konkubinat ? to związek dwojga ludzi, którzy razem mieszkają i prowadzą wspólne gospodarstwo, ale nie zawarli formalnie związku małżeńskiego.
? poprzedni artykuł | następny artykuł ? |
---|
|