| Wiadomości | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Materiały na e-mail |
|---|
|
||
| Główne partie polityczne i politycy w Polsce |
|
|
|
Prawne zasady funkcjonowania partii politycznych w Polsce- Status prawny polskich partii politycznych określają: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawa z 27 czerwca 1997, w której zapisana jest pełna definicja partii politycznej, brzmiąca następująco:- Partia polityczna jest dobrowolną organizacją występującą pod określoną nazwą, stawiającą sobie za cel udział w życiu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej. - Członkiem partii politycznej może być wyłącznie obywatel polski, który ukończył 18 lat, każdy członek partii może z niej wystąpić. - Organy Władzy Publicznej mają obowiązek równego traktowania wszystkich partii. - Partia Polityczna obowiązana jest stosować demokratyczne zasady w kształtowaniu swoich struktur i działaniu. - Partie Polityczne mają zagwarantowany dostęp do publicznych środków masowego przekazu. - Każda partia musi mieć swój statut, zawierający między innymi: jej nazwę, określenie zasad nabywania i utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków, nazwy organów partii i tryb ich wyboru, sposób rozwiązania partii - Warunkiem wpisania partii do ewidencji przez sąd okręgowy w Warszawie, jest zebranie przez założycieli partii 1000 podpisów poparcia. - W Polsce obowiązuje zakaz działania partii odwołujących się do totalitarnych (nazistowskich, faszystowskich i komunistycznych) metod i praktyk oraz tych, których program zakłada szerzenie nienawiści rasowej lub narodowościowej, stosowanie przemocy lub przewiduje utajnienie swych struktur lub członkostwa. - Sprawy zgodności statutu partii i jej działań z konstytucją rozpatruje Trybunał Konstytucyjny. - Zakazane jest finansowanie partii politycznych, z zagranicznych źródeł. - Partie, które w wyborach parlamentarnych uzyskały przynajmniej 3 % poparcia mają prawo do dotacji z budżetu państwa. - Partia polityczna ma obowiązek składania corocznej informacji finansowej, pod groźbą wstrzymania wypłaty dotacji w kolejnym roku. - Partie polityczne mają prawo do refundacji nakładów finansowych poniesionych w kampanii wyborczej. - W ostatnich wyborach swoich przedstawicieli wprowadziły do Sejmu cztery ugrupowania: Platforma Obywatelska, Prawo i Sprawiedliwość, koalicja Lewica i Demokraci (Sojusz Lewicy Demokratycznej - SLD, Socjaldemokracja Polska - SDPL. Partia Demokratyczna - demokraci.pl, Unia Pracy) oraz Polskie Stronnictwo Ludowe. Kształtowanie się systemu partyjnego III RPSystem partyjny współczesnej Polski, zaczął kształtować się w wyniku wyborów parlamentarnych w roku 1989, do których obok Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) oraz Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL) i Stronnictwa Demokratycznego, które stanowiły obóz rządzący stanęła opozycja, dotychczas uważana za nielegalną. Kandydaci obozu ?Solidarności?, reprezentujący wiele środowisk opozycyjnych, odegrali zwycięską rolę w wyborach, formując w sejmie Obywatelski Klub Parlamentarny ? OKP. Ponadto w wyborach wzięła udział inna partia opozycyjna KPN ? Konfederacja Polski Niepodległej, na czele której stał Leszek Moczulski. W roku 1990 delegaci XI zjazdu PZPR, zdecydowali o jej rozwiązaniu, w jej miejsce powstała Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej (SdRP), natomiast większość członków ZSL, wstąpiła do nowoutworzonego PSL ? Polskiego Stronnictwa Ludowego. Powiększające się różnice w łonie OKP, spowodowały wyodrębnienie się wielu ugrupowań politycznych m. in.: Porozumienie Centrum, którego przywódcami byli Jarosław Kaczyński i Jan Olszewski, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe (ZChN) z liderem Wiesławem Chrzanowskim, Kongres Liberalno-Demokratyczny, którego najbardziej znanymi działaczami byli Donald Tusk i Jan Krzysztof Bielecki oraz Ruch Obywatelski Akcja Demokratyczna (ROAD), który jeszcze w grudniu 1990 roku przekształcił się w Unię Demokratyczną. W szeregach UD znaleźli się między innymi: Tadeusz Mazowiecki, Bronisław Geremek i Jacek Kuroń. Na scenie politycznej funkcjonowały wówczas również partie nie związane z OKP, jak Unia Polityki Realnej (UPR) na czele z Januszem Korwin-Mikke. W wyborach parlamentarnych w roku 1991, najwięcej głosów uzyskały UD, Sojusz Lewicy Demokratycznej (koalicja lewicowych środowisk skupionych wokół SdRP) PSL, Wyborcza Akcja Katolicka (koalicja, w której głównym ugrupowaniem był ZChN), KPN, PC i KLD. Brak progu wyborczego spowodował że w parlamencie zasiedli przedstawiciele aż 24 ugrupowań. Następne wybory, które odbyły się w wyniku rozwiązania Sejmu, były triumfem SLD i PSL, dobry wynik uzyskała również Unia Pracy, lewicowa partia na czele z Ryszardem Bugajem, głosy prawicowych ugrupowań zostały rozproszone, próg wyborczy przekroczyły tylko UD i KPN. W roku 1994 doszło do połączenia KLD i UD. Nowe ugrupowanie, na czele którego stanął Tadeusz Mazowiecki, przyjęło nazwę Unia Wolności, natomiast w roku 1995, Jan Olszewski założył nowe ugrupowanie Ruch Odbudowy Polski ? ROP. Próby zjednoczenia rozbitego środowiska prawicowego podjął się w roku 1996 Marian Krzaklewski, ówczesny przewodniczący NSZZ ?Solidarność?, tworząc koalicję pod nazwą Akcja Wyborcza Solidarność, skupiającą większość ugrupowań postsolidarnościowych. Koalicja odniosła sukces w wyborach w 1997 roku, oprócz niej parlamencie znaleźli się też członkowie SLD, PSL i UW. Jednak ogromny spadek poparcia dla rządu koalicyjnego AWS-UW na czele z Jerzym Buzkiem, spowodował niemal całkowity rozpad tego ugrupowania, tworząc kolejne podziały na polskiej scenie politycznej. Część polityków tej formacji (Maciej Płażyński, Jan M. Rokita) wraz z działaczami, którzy wystąpili z UW (m. in. Donald Tusk) założyli nowe ugrupowanie Platformę Obywatelską ? PO, inni wstąpili do nowo budowanej partii braci Kaczyńskich ? Prawo i Sprawiedliwość, na scenie politycznej pojawiła się również nowa formacja o charakterze katolicko-narodowym Liga Polskich Rodzin. W wyborach parlamentarnych w roku 2001, AWS i UW, nie przekroczyły nawet progu wyborczego, zwycięstwo odniósł SLD, oprócz niego w Sejmie znaleźli się też PO, PIS, LPR, PSL oraz Samoobrona ? populistyczne ugrupowanie Andrzeja Leppera. Kryzys rządów SLD i spadek poparcia dla tej partii, spowodował jej wewnętrzny rozłam i wyodrębnienie się Socjaldemokracji Polskiej (SdPL), której przywódcą został Marek Borowski. Wybory w roku 2005, przyniosły zwycięstwo Pis i PO, oraz zapewnione miejsce w parlamencie dla Samoobrony, SLD, LPR i PSL, a także zaskakująco słabe wyniki SDPL oraz Partii Demokratycznej (PD), spadkobierczyni UW. Udział Samoobrony i LPR w koalicji rządzącej z PiS, okazał się być ostatecznym końcem tych partii i nie przekroczyły one progu wyborczego w następnych wyborach, natomiast polska scena polityczna nieco się ustabilizowała i w sejmie zasiadły tylko 4 ugrupowania.Partie polityczne mające obecnie udział w parlamencieRok założenia: 2001 Przewodniczący: Donald Tusk Ważni politycy: Bronisław Komorowski, Grzegorz Schetyna, Radosław Sikorski, Bogdan Zdrojewski, Hanna Gronkiewicz-Waltz, Julia Pitera, Frakcja w Parlamencie Europejskim: Europejska Partia Ludowa ? Europejscy Demokraci (EPP-ED) Partia ta została założona przez Andrzeja Olechowskiego, Macieja Płażyńskiego oraz Donalda Tuska. Platforma Obywatelska jest partią o profilu konserwatywno-liberalnym. Łączy umiarkowany konserwatyzm w kwestiach społecznych oraz liberalizm gospodarczy. Partia opowiada się za obniżeniem i uproszczeniem podatków, redukcji roli państwa w gospodarce i ograniczeniem biurokracji. Politycy PO są w większości zwolennikami integracji europejskiej. Prawo i Sprawiedliwość Rok założenia: 2001 Przewodniczący: Jarosław Kaczyński Ważni politycy: Zbigniew Ziobro, Zbigniew Wassermann, Przemysław Gosiewski, Marek Kuchciński, Marek Suski Frakcja w Parlamencie Europejskiej: Unia na rzecz Europy Narodów (UEN) Prawo i Sprawiedliwość jest partią o charakterze konserwatywnym, podkreślającą wagę tradycyjnych wartości i opowiadającą się za współpracą państwa i Kościoła. Politycy PiS akcentują potrzebę walki z korupcją oraz oczyszczenia państwa z nieformalnych powiązań oligarchicznych. W sprawach gospodarki przeciwstawiają się liberalizmowi gospodarczemu, opowiadając się za rozbudowaną polityką socjalną państwa. Partia jest raczej sceptycznie nastawiona do integracji europejskiej. Sojusz Lewicy Demokratycznej Rok założenia: 1999 Przewodniczący: Grzegorz Napieralski Ważni politycy: Ryszard Kalisz, Wojciech Olejniczak, Jerzy Szmajdziński Frakcja w Parlamencie Europejskiej: Partia Europejskich Socjalistów. SLD deklaruje program nowoczesnej socjaldemokracji. Partia opowiada się za świeckością państwa oraz szeroką tolerancją światopoglądową, a także równym statusem kobiet i mężczyzn. Są zwolennikami pogłębiania integracji Europejskiej. Polskie Stronnictwo Ludowe Rok założenia: 1990 Przewodniczący: Waldemar Pawlak Ważni politycy: Jarosław Kalinowski, Marek Sawicki, Józef Zych, Janusz Piechociński Frakcja w Parlamencie Europejskiej: Europejska Partia Ludowa ? Europejscy Demokraci (EPP-ED) Polskie Stronnictwo Ludowe jest umiarkowanie konserwatywną partią odwołującą się głównie do elektoratu wiejskiego. Reprezentuje interesy rolników i opowiada się za polityką ochrony interesów ludzi żyjących na wsi. Działacze PSL są zwolennikami interwencjonizmu państwowego w odniesieniu do gospodarki. Partia popiera integrację europejską. Politycy pełniący najważniejsze urzędy w PolscePrezydent RP: Lech KaczyńskiRada Ministrów ? koalicyjny rząd PO i PSL. (stan na 3.02.2009) Premier: Donald Tusk Skład Rady Ministrów (stan na 3.02.2009) Waldemar Pawlak - wicepremier, minister gospodarki, Grzegorz Schetyna - wicepremier, minister spraw wewnętrznych i administracji, Elżbieta Bieńkowska - minister rozwoju regionalnego, Michał Boni - minister-członek Rady Ministrów, Andrzej Czuma - minister sprawiedliwości, Mirosław Drzewiecki - minister sportu i turystyki, Jolanta Fedan - minister pracy i polityki społecznej, Cezary Grabarczyk - minister infrastruktury, Aleksander Grad - minister skarb państwa, Katarzyna Hall - minister edukacji narodowej, Bogdan Klich - minister obrony narodowej, Barbara Kudrycka - minister nauki i szkolnictwa wyższego, Ewa Kopacz - minister zdrowia, Maciej Nowicki - minister środowiska, Jan Rostowski - minister finansów, Marek Sawicki - minister rolnictwa i rozwoju wsi, Radosław Sikorski - minister spraw zagranicznych, Bogdan Zdrojewski - minister kultury i dziedzictwa narodowego. Sejm: Marszałek Sejmu: Bronisław Komorowski Wicemarszałkowie Sejmu: Jarosław Kalinowski, Stefan Niesiołowski, Krzysztof Putra, Jerzy Szmajdziński Senat: Marszałek Senatu: Bogdan Borusewicz Wicemarszałkowie Senatu: Krystyna Bochenek. Marek Ziółkowski, Zbigniew Romaszewski. Autor: Karol Macios |
| ? poprzedni artykuł | następny artykuł ? |
|---|
|
||